Tòa Thánh Vatican kêu gọi tín hữu khôi phục nỗ lực xin phong thánh cho Đức Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận.

VietCatholic News – Vũ Văn An

Đức Tổng Giám Mục Văn Thuận đã gặp Thánh Têrêsa Calcutta trong chuyến viếng thăm Việt Nam đầu tiên của Mẹ vào năm 1991.  Nguồn: Ảnh do Elisabeth Nguyễn cung cấp

Hannah Brockhaus của hãng tin CNA, ngày 21 tháng 9 năm 2025, tường trình từ Vatican rằng: 
Theo lời em gái của Đức Hồng Y, án phong chân phước cho Đấng Đáng Kính Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận đang nhận được sự quan tâm trở lại từ Vatican sau 50 năm kể từ khi ngài bị chính quyền cộng sản Việt Nam bắt giam lần đầu tiên.
Elisabeth Nguyễn Thị Thu Hồng, em gái út và cũng là người chị em ruột còn sống cuối cùng của Đức Hồng Y Văn Thuận, chia sẻ với CNA rằng Bộ Phong Thánh đang khuyến khích người Công Giáo tiếp tục nỗ lực hướng tới mục tiêu này khi ra mắt trang web mới dành riêng cho vị Hồng Y người Việt Nam, người có những suy tư về hy vọng và lòng tha thứ đã truyền cảm hứng cho người Công Giáo trong nhiều thập niên.
Chị Hồng phát biểu trong chuyến thăm Rome tuần này: Giai đoạn tiếp theo trong tiến trình phong thánh “là tùy thuộc vào các tín hữu… cầu nguyện với Chúa qua lời chuyển cầu của Đức Hồng Y để xin một phép lạ được chấp thuận”.

Một viên chức tại Bộ Phong Thánh đã xác nhận với CNA rằng bộ này đang xem xét hồ sơ phong thánh của Đức Hồng Y Văn Thuận và nhấn mạnh tầm quan trọng của một phép lạ được xác minh để tiến trình được tiến hành.
Đức Hồng Y Văn Thuận — được tuyên phong là bậc đáng kính, bước trước khi được phong chân phước, vào năm 2017 — đã là tù nhân của chính quyền cộng sản Việt Nam trong 13 năm, trong đó có 9 năm bị biệt giam. Những thông điệp linh đạocủa ngài, được lén lút đưa ra ngoài trong thời gian bị giam cầm, đã được thu thập và xuất bản trong cuốn sách “Con Đường Hy Vọng: Tin Mừng từ Nhà Tù”.
Sau khi được trả tự do, Đức Hồng Y Văn Thuận buộc phải rời khỏi quê hương, sống những năm cuối đời tại Rome, nơi ngài phục vụ tại Hội đồng Giáo hoàng về Công lý và Hòa bình của Vatican. Năm 2001, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã phong Hồng Y cho ngài.
Đức Hồng Y Nguyễn Văn Thuận được chẩn đoán mắc bệnh ung thư dạ dày giai đoạn cuối ngay sau đó, nhưng bốn tháng trước khi qua đời vào ngày 16 tháng 9 năm 2002, ngài đã có chuyến thăm cuối cùng đến Úc để thăm gia đình nhân dịp sinh nhật lần thứ 100 của mẹ ngài.

Chứng nhân hy vọng nơi Chúa
Chị Hồng, con út trong chín anh chị em của Đức Hồng Y Văn Thuận, đã viết về chứng nhân của anh trai mình trong cuốn sách “Đức Hồng Y Nguyễn Văn Thuận: Con Người của Niềm Vui và Hy Vọng”, đồng tác giả với Cha Stefaan Lecleir và được Nhà xuất bản Ignatius xuất bản vào tháng Tư.
Sau khi viết cuốn sách, Chị Hồng chia sẻ rằng chị rất vui khi được góp phần tôn vinh Chúa bằng cách chia sẻ cuộc đời của anh trai mình: “Đặc biệt là trong thời điểm gần đây trong xã hội chúng ta, khi có quá nhiều sự tức giận và không chấp nhận tha thứ… Tôi quyết định viết thư cùng Cha Lecleir về việc thông điệp [của Đức Hồng Y Văn Thuận] thực sự là hãy tha thứ và hy vọng nơi Chúa qua tình yêu của Chúa.”
Chị Hồng đã tham dự Thánh lễ tại mộ của anh trai mình tại Vương cung thánh đường Santa Maria della Scala ở Rome vào ngày 16 tháng 9, đúng ngày giỗ của ngài. Thánh lễ cũng đánh dấu 50 năm ngày ngài bị bắt và việc ngài biên soạn những thông điệp linh đạo sau này trở thành “Con Đường Hy Vọng” — được lưu danh trong một bức ảnh mới được tìm thấy của vị Hồng Y người Việt Nam từ năm 1975.

Bức ảnh đã bị một người đàn ông phục vụ tại ngôi nhà nơi vị giám mục bị quản thúc tại gia ở Việt Nam cộng sản lấy đi. Một người bạn của Chị Hồng đã tìm thấy bức tranh treo trên tường bếp của một gia đình ở Việt Nam.

‘Một người cha nhỏ’
Chị Hồng, người còn là một đứa trẻ khi Văn Thuận được thụ phong linh mục, nói rằng đối với chị, ngài “còn hơn cả một người anh trai; ngài giống như một người cha nhỏ”.
Chị chia sẻ một số kỷ niệm về anh trai mình, bao gồm cả ảnh hưởng của những lá thư bí mật của anh đối với cuộc đời và hành trình đức tin của chị.
Chị Hồng nói: “Trong một thời gian dài, tôi không bao giờ muốn viết [về Văn Thuận] vì nó gợi lại những thời kỳ đen tối”.
Chị mô tả Văn Thuận là một người con trai và người anh rất chu đáo, luôn dành thời gian thăm gia đình hoặc viết thư trong suốt thời gian dài bị giam cầm và lưu đày sau đó.
Sau Chiến tranh Việt Nam và cuộc xâm lược của Quân đội Bắc Việt vào miền Nam Việt Nam, cha mẹ và hầu hết anh chị em của Văn Thuận đã chạy trốn sang Úc, Canada và Hoa Kỳ.
Trong một tấm bưu thiếp gửi cho cha mẹ ở Úc vào năm 1982, Văn Thuận đã viết thư báo tin về cái chết gần đây của hai người thân ở Việt Nam. Ngài viết thêm: “Con vẫn khỏe. Con cầu nguyện cho cha và mẹ mỗi ngày. Năm nay, làng Phú Cam của chúng ta kỷ niệm 300 năm trở thành làng Công Giáo. Chúng ta hãy cầu nguyện thật nhiều cho nhau.”

“Em có hạnh phúc không?”
Chị Hồng cho biết: Lớn lên trong Chiến tranh Việt Nam khiến Chị hoài nghi về lòng nhân từ của Chúa, và khi trưởng thành, chị “đã quay lưng lại với Giáo hội vì tôi nói, ‘Chúa là tình yêu, nhưng hãy nhìn tất cả những tội ác và cái chết trong gia đình này, và cả đất nước thực sự tan nát.’”
Chị giải thích: Nhưng anh trai chị, hơn chị hơn hai mươi tuổi, đã đóng vai trò quan trọng trong việc giúp chị trở lại với đức tin Công Giáo— bắt đầu từ khi chị hoàn thành bằng thạc sĩ triết học tại Đại học Sydney ở Úc vào năm 1974.
Luận văn thạc sĩ của cô viết về các triết gia hiện sinh, chẳng hạn như Jean-Paul Sartre và Albert Camus. Văn Thuận đã đọc luận văn để phản hồi cho chị, theo yêu cầu của chị. Vì ngài đến Úc để gặp gỡ các giám mục, nên họ đã có cơ hội gặp nhau để thảo luận về vấn đề này.
Chị Hồng nhớ lại: “Ngài nói, ‘Vậy là bây giờ em đã tìm thấy con đường cho cuộc sống rồi chứ? Em có hạnh phúc không? Và tôi đã bật khóc, bởi vì tôi đã nói, ‘Không, tôi không tin. Tôi vẫn đang tìm kiếm, nhưng bây giờ tôi biết làm gì? Tôi đã hoàn thành luận án, tôi không thể quay lại bây giờ.’ Ngài nói, ‘Không, các giáo sư chấp nhận tự do tư tưởng. Em có thể đến và nói với họ, ‘Tôi nghĩ tôi thực sự tin vào điều này, nhưng giờ tôi đã viết nó, đã nghiên cứu tất cả, tôi không hài lòng.’” 
Chị nhận định: “Ngài không bao giờ lên án tôi hay phán xét tôi”.
Năm sau, Vatican bổ nhiệm Đức Hồng Y Văn Thuận, người đã làm giám mục Nha Trang trong tám năm, làm tổng giám mục phó của nơi lúc bấy giờ được gọi là Sài Gòn. Ngay sau đó, Sài Gòn rơi vào tay quân đội Bắc Việt và vào tháng Tám, Đức Hồng Y Văn Thuận bị chính quyền cộng sản bắt giữ.
Chị Hồng nói với CNA: Năm 1979, ngài bị chuyển từ trại cải tạo sang quản thúc tại gia, và đó là lúc ngài bắt đầu viết những lời nhắn ở mặt sau của những tờ lịch mỗi ngày và lén lút đưa chúng ra ngoài thông qua một cậu bé địa phương
Chị Hồng bị cuốn hút bởi sức mạnh đức tin mà chị thấy trong những lá thư của anh trai mình. Chị cho biết: Ngài “đã viết một bài suy gẫm về luận lý học của thập giá, và điều đó thực sự, thực sự [làm] tôi xúc động”.
Chị rất ấn tượng khi thấy ngài dường như đã gặp Chúa Giêsu một cách sâu sắc đến vậy. Chị nghĩ: “Mình cần tìm hiểu xem điều đó như thế nào, để có thể gặp Chúa như ngài. Đó là người đã thay tã cho mình, đó là người đã đưa mình đến cửa hàng kẹo.”